Warmtepomp onderhouden: tips van de expert

Een duurzame manier om je huis te verwarmen? Steeds meer mensen kiezen voor een warmtepomp. Maar hoe onderhoud je die warmtepomp, zodat je huis lekker warm blijft? Warmtepomp-expert Jan van Rooijen geeft tips.
27 jul 2022
De meeste mensen weten wel hoe je een cv-ketel onderhoudt. Maar het onderhoud van de warmtepomp is voor velen nieuw. Gelukkig is een warmtepomp onderhouden niet moeilijk.

Hoe zit het met het onderhoud van een warmtepomp?

Jan van Rooijen is oprichter van het platform warmtepompvergelijker.nl. Hier kunnen mensen op een laagdrempelige manier onderzoeken of een warmtepomp iets voor hen is. Jan: 'Het aantal mensen dat een warmtepomp koopt, is sinds de stijging van de gasprijzen enorm toegenomen. Steeds meer mensen zien de voordelen van een warmtepomp. Het is duurzaam en je bent met een warmtepomp niet meer afhankelijk van aardgas.' Maar hoe zit het met het onderhoud van een warmtepomp? 'De meeste mensen weten wel hoe je een cv-ketel onderhoudt. Maar het onderhoud van de warmtepomp is voor velen nieuw. Gelukkig is een warmtepomp onderhouden niet moeilijk', vertelt de warmtepomp-expert.

Onderhoud warmtepomp verschilt per type

Wat komt er bij een warmtepomp onderhouden kijken? Jan: 'Er zitten geen onderdelen in die door slecht onderhoud kapot kunnen gaan. Toch zijn er wel aandachtspunten voor de verschillende typen warmtepompen. Sommige warmtepompen hebben namelijk een onderdeel buiten: de buiten-unit. Dit is het geval bij een lucht-waterwarmtepomp. Deze warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht. De buiten-unit zit meestal op het garagedak of staat in de tuin. Omdat de buiten-unit lucht aanzuigt, kan er ook blad en vuil meekomen. Hierdoor kan de ventilator van de unit vervuild raken. Belangrijk is dus dat deze af en toe gecontroleerd wordt. Een bodemwarmtepomp heeft dit probleem niet. Deze warmtepomp haalt warmte uit de bodem en zit helemaal onder de grond. Er is geen buiten-unit met ventilator die verstopt kan raken.'

Laat je geen onderhoudscontrole doen? Dan vervalt soms je garantie op de warmtepomp.

Onderhoudscontrole van de warmtepomp

'Eigenlijk is onderhoud bij een warmtepomp een groot woord', vervolgt de warmtepomp-expert. 'Het is eerder een controle. De meeste fabrikanten raden een controle aan van 1 keer per jaar. Een installateur controleert dan of de warmtepomp nog goed werkt. Laat je geen onderhoudscontrole doen? Dan vervalt soms je garantie op de warmtepomp. De meeste installateurs bieden een onderhoudscontract aan. Dit kost ongeveer €10,- tot €15,- per maand. Waar een installateur tijdens de controle allemaal op let? Een warmtepomp verbruikt veel stroom. De specialist bekijkt of de warmtepomp niet onnodig veel stroom verbruikt. Dit kan komen door een storing. Of doordat de warmtepomp verkeerd is afgesteld. Met grote gevolgen voor uw elektriciteitsrekening. Bij een lucht-waterwarmtepomp controleert de installateur daarnaast of de buiten-unit niet vervuild is. In de regel gaat er weinig stuk aan een warmtepomp. Een warmtepomp ontwikkelt door het gebruik ook geen vervuiling die je moet verwijderen. Dit is wel het geval bij een cv-ketel. Binnen de verwachte levensduur van een warmtepomp zijn de gemiddelde onderhoudskosten daarom laag.'

Een hybride warmtepomp onderhouden

Hoe zit het met het onderhoud van een hybride warmtepomp? 'Een hybride warmtepomp is in de regel ook een lucht-waterwarmtepomp, alleen dan met een lager vermogen. Ook heeft een hybride warmtepomp vaak geen vat voor warm tapwater. Een hybride warmtepomp verwarmt het huis namelijk niet helemaal. Je gebruikt daarnaast ook nog een cv-ketel. Bij sommige hybride warmtepompen zitten de warmtepomp en de cv-ketel samen in 1 behuizing. Maar vaker zijn het 2 aparte apparaten. Het onderhoud van het warmtepomp-deel is hetzelfde als het onderhoud van een lucht-waterpomp. Jaarlijks controleren is genoeg. Het enige verschil is dat je met een hybride warmtepomp ook het onderhoud van de cv-ketel houdt', vertelt de warmtepomp-expert.

Houd het stroomverbruik van de warmtepomp goed in de gaten.

Waterdruk en stroomverbruik zelf controleren

Zijn er naast de controle door een installateur nog dingen waar je zelf op kunt letten? Jan: 'Net als bij een cv-ketel controleer je af en toe de waterdruk van je warmtepomp. Als het goed is ligt de druk tussen de 1.5 en 2 bar. Is de druk te laag? Dan vul je de warmtepomp bij. In de handleiding van je warmtepomp staat hoe dit werkt. Heb je een hybride warmtepomp? Controleer dan ook de waterdruk van de cv-ketel. Deze hoort tussen 1.5 en 2 bar te liggen. Verder raad ik aan om het stroomverbruik van de warmtepomp in de gaten te houden. Gaat een warmtepomp ineens meer stroom verbruiken? Dan kan er iets mis zijn en kun je het beste een installateur inschakelen. Een warmtepomp kun je meestal in de gaten houden met een app. Kan het niet met een app? Bekijk dan je stroomrekening. Het beste vergelijk je het stroomverbruik van een maand met dezelfde maand een jaar eerder. Omdat de overgang van zomer naar herfst een vertekend beeld kan geven.'

Huis koelen met een bodemwarmtepomp

'Verder is het belangrijk om bij een bodemwarmtepomp tijdens de zomermaanden het koelen aan te zetten. In de koude maanden haalt de pomp namelijk warmte uit de grond. In de zomer kan een warmtepomp het omgekeerde doen. Dan brengt hij warmte uit het huis naar de bodem en warmt zo de bodem(bron) weer op. Dit afgekoelde water stroomt via de warmtepomp weer terug naar de leidingen in je huis. Hierdoor kun je in de zomer je huis koelen. Breng je in de zomer de warmte niet terug naar de bodem? Dan kan de bodembron op een gegeven moment bevriezen. Bovendien houd je door de koelte van de warmtepomp een fijne temperatuur in huis tijdens warme zomerdagen. Wel zo prettig met de steeds hetere zomers.'

Lees ook het ervaringsverhaal van Michel en Janneke over het plaatsen van een warmtepomp in een jaren 30-woning.