Verbouwen? Gebruik duurzame materialen

Je wilt voor de verbouwing van je huis duurzame bouwmaterialen gebruiken. Dat is beter voor het milieu én je gezondheid. Maar wat zijn ecologische bouwmaterialen? Op welk keurmerk moet je letten? We zetten het voor je op een rij.
19 jan 2022

Duurzame materialen gaan langer mee

Duurzaamheid is hot. Niet voor niets. De vraag naar grondstoffen en bouwmaterialen blijft maar stijgen, terwijl de beschikbaarheid afneemt. Het is daarom belangrijk goed om te gaan met de grondstoffen die we hebben. Dit doe je al door ecologische materialen en producten te gebruiken voor je verbouwing. Vervanging is dan minder snel nodig. En je bent duurzaam bezig.

Meer zekerheid met een keurmerk

Kies je voor ecologische bouwmaterialen? Dan zit hier meestal een keurmerk op. Zo weet je dat deze materialen op een duurzame manier gemaakt zijn. En niet of nauwelijks schadelijk zijn voor het milieu en je gezondheid. Maar welke bouwmaterialen zijn duurzaam? Hebben ze een keurmerk en zo ja, wat betekent dit dan? We zetten het voor je op een rij.

Een overzicht van duurzame bouwmaterialen

Hout is een natuurlijk en ecologisch bouwmateriaal. Een vloer van massief hout is prijzig, maar gaat langer mee dan bijvoorbeeld laminaat. De keurmerken voor hout zijn FSC of PEFC. Zo weet je zeker dat je niet over een vloer van illegaal gekapt hout loopt. Wil je nóg duurzamer bezig zijn? Kies dan voor gebruikt hout. Dat scheelt weer een paar gekapte bomen. Nadeel van massief hout is dat het niet tegen vochtige ruimtes én harde voorwerpen kan.

FSC = Forest Stewardship Council

PEFC = Programme for the Endorsment of Forest Certification

Net als hout heeft ook bamboe het FSC keurmerk. Het is een natuurlijk en duurzaam materiaal. Doordat bamboe snel en op veel plekken groeit, is er weinig vervuilend transport nodig. Meestal wordt bamboe verwerkt tot vloer. Een bamboe vloer is sterk en flexibel, en werkt minder dan een houten vloer. Ook kan het beter tegen vocht. Nadeel van bamboe is dat het gevoelig is voor schimmels en insecten.
Natuursteen is een erg hard materiaal dat goed tegen een stootje kan. Zoals marmer, graniet, kalk- en zandsteen of basalt. Omdat het lang mee gaat, is natuursteen zeer geschikt voor hergebruik. Nadeel is dat het niet zo duurzaam geproduceerd wordt. En soms uit landen komt waar ze niet zo letten op mensenrechten en milieu. Is jouw keuken- of tegelleverancier aangesloten bij Initiatief TruStone? Dan kunnen zij je vertellen waar jouw natuursteen vandaan komt. Zodat je een bewuste keuze kunt maken.

De productie van metaal is milieuvervuilend en helemaal niet duurzaam. Metaal is pas duurzaam als het gerecycled wordt. Zo gaan aluminium, staal, koper of ijzer heel lang mee. En zijn ze heel geschikt om opnieuw te gebruiken. Vooral ook omdat de kwaliteit van hergebruikt metaal niet achteruit gaat. Gerecycled metaal heeft geen keurmerk. Wel is er een MRF keurmerk voor bedrijven die metaal recyclen. Om ervoor te zorgen dat zij dit op een milieuvriendelijke en professionele manier doen.

MRF = Metaal Recycling Federatie

Ga je zelf aan de slag met betonproducten? Zoals straatstenen, banden en tegels van beton. Kijk dan of het keurmerk Milieukeur aanwezig is. Je weet dan zeker dat jouw betonnen terrastegels gemaakt zijn van gerecycled materiaal. Materiaal dat meestal gebroken puin is uit gesloopte gebouwen. Door dit opnieuw te gebruiken is er minder afval en minder nieuw beton nodig. En draag je jouw ‘steentje’ bij aan een beter milieu.
Hennep is een zeer ecologisch isolatiemateriaal. Het groeit snel zonder dat het bestrijdingsmiddelen of kunstmest nodig heeft. Daarnaast zuivert hennep de lucht door tijdens de groei grote hoeveelheden CO2 om te zetten in zuurstof. Hennep isoleert, regelt de luchtvochtigheid in huis en is geluiddempend. Het zorgt dus voor een prettig binnenklimaat. Als isolatiemateriaal is de houtachtige stengel nodig, gemengd met kalk en water. Nadeel is dat isoleren met hennep nog vrij onbekend en dus niet goedkoop is.
Een ander duurzaam isolatiemateriaal is kurk. Het komt van de schors van de kurkeik waardoor het kappen van bomen niet nodig is. Elke 8 tot 10 jaar kan de kurk gepeld worden van de kurkeik die vooral in landen rond de Middellandse Zee groeit. Kurk kan goed tegen vocht, is geen lekkere snack voor muizen, is brandwerend en geluiddempend. Ideaal dus om je kelder of dak mee te isoleren. Nadeel is dat kurk vergeleken met de standaard isolatiematerialen best duur is.
Ga je binnenkort een aanbouw doen? Denk dan eens na over een groen dak. Op dit duurzame vegetatie- of sedumdak groeien meestal onderhoudsvriendelijke vetplantjes en mossen. Een groen dak isoleert en zorgt dus voor een prettig binnenklimaat. Ook helpt het tegen wateroverlast. Met een afwateringsysteem is zelfs een groen schuin dak met zonnepanelen mogelijk. Nadeel van een groen dak is dat het best zwaar is. Laat dus eerst een expert kijken of jouw dak hier stevig genoeg voor is.

Duurzaam verbouwen hoeft niet duur te zijn

Een verbouwing is meestal niet goedkoop. Zeker als je dit zo duurzaam mogelijk wilt doen door ecologische bouwmaterialen te gebruiken. Wil je toch besparen? Kies dan voor tweedehands. En kijk eens rond op Marktplaats of ga op zoek naar herbruikbare bouwmaterialen. Gebruikte materialen hebben niet alleen meer karakter, ze zijn ook beter voor het milieu én je portemonnee. Nog meer besparen? Check of je subsidie krijgt voor jouw duurzame verbouwplannen.