Zzp'er is aan het bellen

Wat moet je als zzp'er weten over schijnzelfstandigheid?

Vanaf 1 januari 2025 is de Belastingdienst gaan handhaven of zzp’ers vallen onder het begrip ‘schijnzelfstandigheid’. Maar wat is schijnzelfstandigheid onder zzp’ers eigenlijk? Wat zijn de gevolgen van schijnzelfstandigheid? En hoe kun je het voorkomen? Dat vertellen we je graag!

Wat is schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid betekent dat je werkt als zelfstandige zonder personeel (zzp’er), maar eigenlijk hetzelfde werk doet als een (vaste) werknemer. Dit kan gebeuren als je op jaarbasis voor maar één opdrachtgever werkt en geen echte ondernemersrisico’s loopt.

Zo herken je schijnzelfstandigheid

Je kan schijnzelfstandigheid op verschillende manieren herkennen. We zetten een paar kenmerken van schijnzelfstandigheid op een rij voor je.

  • Je werkt alleen voor één bedrijf en hebt geen andere klanten.

  • Je opdrachtgever bepaalt hoe, wanneer en waar jij je werk doet.

  • Je loopt geen ondernemersrisico’s. Bijvoorbeeld: je krijgt doorbetaald wanneer je ziek bent.

    Of je bent niet zelf verantwoordelijk voor herstel bij een fout.

  • Je werkt niet onder een eigen bedrijfsnaam en je hebt geen eigen website of marketing.

  • Je maakt gebruik van apparatuur of middelen van je opdrachtgever.
  • Je bent bij personeelsfeestjes en -bijeenkomsten.

Checklist om schijnzelfstandigheid als zzp’er te voorkomen

Gelukkig zijn er manieren om te voorkomen dat je als schijnzelfstandige wordt gezien. Check of je aan de volgende punten voldoet:
Leg in je overeenkomst de afspraken over de samenwerking goed vast. Dit kan helpen om je zelfstandigheid als zzp’er duidelijk te maken.

Je vindt ze onder andere op de sites van de Belastingdienst en het ondernemersplein.

Werk voor verschillende opdrachtgevers. Zo laat je zien dat je niet afhankelijk bent van één opdrachtgever.
Zorg voor een duidelijke bedrijfsopzet. Denk hierbij aan een eigen bedrijfsnaam, website, marketing en het opstellen van algemene voorwaarden. Ook het afsluiten van een zzp-verzekering, zoals een aansprakelijkheidsverzekering voor zzp'ers, laat zien dat je je ondernemersrisico’s serieus neemt. En dat je professioneel omgaat met je zelfstandigheid.

Wat moet er in je opdrachtovereenkomst staan?

Barbara Scheffelaar Klots – jurist bij LegalGuard en expert op het gebied van onder andere zzp contracten, zegt hierover:

"In een goede overeenkomst van opdracht leg je afspraken vast over de opdracht, de looptijd, de doelstellingen, voorwaarden en de betaling. Ook is het belangrijk dat je de verantwoordelijkheden en verplichtingen opneemt. Zo moet jij de vrijheid en zelfstandigheid hebben om de opdracht zelf in te invullen. Maak daarnaast afspraken over aansprakelijkheid, vervanging bij ziekte en intellectueel eigendom. Zo voorkom je problemen achteraf."

In een goede overeenkomst van opdracht leg je afspraken vast over de opdracht, de looptijd, de doelstellingen, voorwaarden en de betaling. Maar daar blijft het niet bij."
Barbara Scheffelaar Klots - jurist bij LegalGuard en expert oa. zzp contracten

Dit zijn de gevolgen van schijnzelfstandigheid

Schijnzelfstandigheid kan grote gevolgen hebben, zowel voor jou als zzp’er als voor je opdrachtgever.

Zo kan de Belastingdienst besluiten dat je een werknemer bent en geen zzp’er. Dan moet je opdrachtgever alsnog de nog niet betaalde sociale premies en belastingen betalen. Als je als schijnzelfstandige wordt gezien, heb je meestal ook geen recht op zelfstandigenaftrek, kostenaftrek en MKB vrijstelling. Daarnaast kunnen zowel jij als je opdrachtgever reputatieschade oplopen.

Wil je zeker weten dat je goed zit? Wij helpen je graag verder met bijvoorbeeld het controleren of opstellen van een overeenkomst van opdracht. Neem contact met ons op voor een gesprek!

Tips om nog meer te weten te komen over schijnzelfstandigheid

We hebben een aantal voorbeelden en aandachtspunten voor je op een rij gezet. Maar er zijn nog meer zaken waar jij als zzp'er mee te maken kan krijgen. Op belastingdienst.nl en ondernemersplein.nl kan je alle informatie over en punten waar je op moet letten als het gaat om schijnzelfstandigheid vinden. Hier vind je ook checklists en testen om jouw situatie te beoordelen op schijnzelfstandigheid. Je vindt hier ook modelovereenkomsten voor je opdrachten.