Duurzame inzetbaarheid topprioriteit door stijgend verzuim

Marco Mosman, adviseur Inkomensverzekeringen en duurzame inzetbaarheid, vertelt hoe je dit onderwerp op de agenda zet. Voor veel werkgevers is duurzame inzetbaarheid nog geen hoogste prioriteit. Terwijl mensen onmisbaar zijn en steeds moeilijker te vervangen. Gelukkig is een groeiende groep werkgevers zich daar wél bewust van. Zij zetten duurzaamheid bovenaan de agenda. En terecht, want het belang is groot. Het ziekteverzuim staat momenteel op 6,3%. Dat is het hoogste percentage ooit, volgens het CBS*. Onder ingenieurs was in 2022 bijna 60% meer dan 1 keer ziek, met een gemiddelde verzuimduur van 1¼ week per keer**. Daar komt nog bij dat ingenieurs schaarser zijn dan ooit. Dus hoe kunnen we al die hoogopgeleide professionals helpen om verzuim te voorkomen? Het antwoord is: duurzame inzetbaarheid.

Uw medewerkers zijn misschien wel waardevoller dan ooit. HR-managers merken dat onder meer door moeilijk vervulbare vacatures. Volgens UWV is in 2022 de krapte op de arbeidsmarkt zo hard opgelopen dat alle beroepsgroepen een tekort aan personeel hebben. Het aantal vacatures nam met 44 procent toe, terwijl het aantal werkzoekenden daalde met 31 procent. Er waren dus meer vacatures en minder mensen om ze in te vullen. Koplopers in openstaande vacatures zijn ingenieurs, elektriciens, machinemonteurs, verpleegkundigen en software­ontwikkelaars***.

In een arbeidsmarkt die zo krap is als nu, kunnen bedrijven nauwelijks groeien. Als daarbij ook het ziekteverzuim blijft toenemen, dan komen bedrijven echt in de problemen. Wat doet uw organisatie om medewerkers duurzaam inzetbaar te houden? En met welke stappen zorgt u snel voor verbetering? Deze inzichten haalt u uit de scan duurzame inzetbaarheid van Centraal Beheer. Die biedt concrete aanknopingspunten om het werkvermogen en de productiviteit van uw medewerkers langdurig te borgen. Dat begint heel eenvoudig met een goede dialoog. Bijvoorbeeld door het aan medewerkers zelf te vragen: heb je alles wat je nodig hebt om je werk optimaal te kunnen doen?

De lijst van mogelijke voorwaarden voor een ideale werkdag is eindeloos. Vakkennis, rust, gezondheid, middelen, tijd en ga zo maar door. Veel hangt af van de aard van het werk. Maar 1 ding horen we medewerkers altijd weer zeggen, van hoog tot laag en in elke sector. Iedereen wil het gevoel hebben dat hij nuttig is, dat zijn werk en inspanning ertoe doen. We willen allemaal dat werken ons een gevoel van meerwaarde geeft, van voldoening. Met andere woorden: zorg dat uw medewerkers zich gehoord en gezien voelen. Makkelijk gezegd, maar hoe pakt u dat aan? Lees ook ons trendonderzoek: 'Medewerkers huiverig om hun ontwikkelwensen uit te spreken'.

Ondernemers en HR-medewerkers helpen de medewerkers dagelijks met hun duurzame inzetbaarheid. Voor sommige bedrijven betekent dat een andere manier van omgaan met medewerkers. Vaak is er nog een top-down-organisatie. We vragen onze mensen niets, maar vertellen precies wat iedereen moet doen. Terwijl een ervaren medewerker de beste expert is van zijn eigen werk. Laat hen vertellen waar de knelpunten zitten. Maak daar een top 10 van en haal daar de 3 knelpunten uit die het snelst zijn op te lossen. Zodat iedereen ziet dat er geluisterd wordt en dat er wat gebeurt. En dat motiveert uw medewerkers weer om aan te haken en mee te werken aan uw doelen. Dat betekent: in gesprek gaan met elkaar. Medewerkers, leidinggevenden, directie, bestuur, human resources en de Ondernemingsraad: iedereen moet dezelfde kant op. Elk bedrijf krijgt te maken met vergrijzing. Een moment dat de uitstroom groter is dan de instroom. Ga nu aan de slag met de duurzame inzetbaarheid van uw medewerkers. En voorkom hiermee ziekteverzuim door langer werken.

Mensen werken beter als ze invloed hebben op het proces. Als we dat vertalen naar duurzame inzetbaarheid, dan is een doortimmerd plan van uw HR-afdeling niet de beste aanpak. De beste manier om snel resultaat te bereiken is door te kijken naar wat er speelt op de werkvloer. Waar storen medewerkers zich het meest aan? Kijk dan naar de oorzaken. Wat is precies het probleem, welke factoren en processen spelen een rol? Als het probleem is dat de werkdruk te hoog is, dan lijkt het logisch om extra mensen te zoeken. Maar misschien is de oorzaak wel dat er te weinig vakkennis is. Of de taken zijn niet goed verdeeld, of jonge medewerkers krijgen niet genoeg steun van hun ervaren collega’s. Om die juiste oorzaken boven tafel te krijgen moet u dus altijd in gesprek met uw medewerkers.

* CBS, Dashboard Arbeidsmarkt, ziekteverzuim

** Ziekteverzuim volgens werknemers per beroep

*** NOS, Alle beroepsgroepen kampen met personeelstekort